Inleiding
In de Stadsrekening 2023 laat de gemeente Nijmegen zien wat in het afgelopen jaar is bereikt. Het college van burgemeester en wethouders legt op deze manier inhoudelijk en financieel verantwoording af aan de gemeenteraad over het gevoerde beleid zoals dat is vastgelegd in de begroting van 2023.
Een mooie afsluiter
3FM Serious Request in onze stad was een doorslaand succes. Met het Glazen Huis op de Grote Markt werd Nijmegen als een aantrekkelijke en betrokken stad gepresenteerd. De talrijke bezoekers en hoge opbrengst van de inzamelingsactie voor onderzoek naar genezing van de ziekte ALS, zien we als een bekroning: de oudste stad van Nederland heeft een groot hart.
Een groene en groeiende stad
In 2023 bleef Nijmegen een groeiende en groene stad. We hebben hard gewerkt aan een aantrekkelijk en duurzaam Nijmegen en dat is te zien! Om te beginnen was 2023 een uitstekend jaar voor de woningbouw. In totaal zijn er 1.800 woningen gebouwd, in onder meer de Waalsprong en het Waalfront. Met de opening van het Hart van de Waalsprong, kreeg dit stadsdeel een nieuw centrum. De hoogbouw in het Waalfront en de Waalsprong is steeds meer onderdeel van de Nijmeegse skyline. Verder maakten we plannen voor nieuwe studentenhuisvesting op de GGD-locatie en is de bouw van 500 tijdelijke woningen in Winkelsteeg in volle gang. We zijn gestart met de aanpak van het Stationsgebied. De eerste acties zijn ondernomen om te komen tot een volwaardige westentree. De bebouwing van het terrein van Metterswane is begonnen. Met de ‘Koers voor de binnenstad’ en de aanpak van plaatsen met overlast, hebben we stappen gezet om ons stadscentrum aantrekkelijker te maken.
We passen onze stad steeds beter aan het veranderende klimaat aan, waarbij we tegelijkertijd streven naar een groene, gezonde en leefbare omgeving voor onze inwoners. We hebben ons plan om 1.000 bomen te planten gehaald en daardoor hebben we nu 4% meer bomen in onze stad. Op 31 oktober hebben we onze klimaatadaptatiestrategie ‘Samen voorbereid op het weer van de toekomst’ vastgesteld, met een aanpak om wateroverlast, droogte en hitte te beperken. We pakken de meer versteende wijken eerst aan en werken samen aan vele initiatieven met inwoners, zoals projecten om tuinen te vergroenen en regenpijpen van het riool te halen zodat het water de tuin instroomt.
We zetten in op duurzame mobiliteit, zodat onze stad schoner, veiliger en gezonder wordt. We maken meer ruimte voor fietsers en voetgangers, hubs voor duurzame deelvervoermiddelen en er komen zero-emissiezones voor bedrijfswagens vanaf 2025.
Samenwerking om mensen goed te helpen
De buurtteams Jeugd & Gezin en Volwassenen slagen er steeds beter in om mensen met lichte, indicatievrije hulp ondersteuning te bieden. Daardoor zijn er minder verwijzingen naar specialistische hulp nodig. De buurtteams werken nauw samen met de huisartsen. Ook hebben we de aansluiting met het onderwijs verbeterd, onder meer door de invoering een speciale aanpak in het voortgezet onderwijs (STORM aanpak). Met deze aanpak willen we de veerkracht van jongeren versterken. Voor ondersteuning van volwassenen hebben we multidisciplinaire wijk-GGZ-teams opgericht. Zo kunnen we onze inwoners met geestelijke gezondheidsproblematiek (GGZ) beter in hun vertrouwde omgeving ondersteuning bieden.
Wereldproblemen raken ook Nijmegen
Wat er in de wereld gebeurt, raakt ons. De oorlog in Oekraïne duurt nog voort, dus we hebben we in 2023, net als het jaar ervoor, Oekraïners opgevangen. Oekraïense kinderen in de basisschoolleeftijd kunnen deelnemen aan het reguliere onderwijs en voor middelbare scholieren is er nieuwkomersonderwijs. Voor andere vluchtelingen hebben we op verzoek van de Rijksoverheid opnieuw een tijdelijke crisisnoodopvanglocatie beschikbaar gesteld in Winkelsteeg.
De inflatie en energiekosten bleven hoog in 2023. Om deze last voor Nijmegenaren met een laag inkomen te verlichten, hebben we opnieuw aan 12.500 huishoudens een energietoeslag verstrekt. We helpen onze inwoners met het verduurzamen van hun huis. De Energiefixers hebben in 2023 aan 7.500 huishoudens hulp geboden en we zijn gestart met een subsidieregeling voor een doe het zelfaanpak. Op weg naar energieneutrale samenleving in 2045 gingen we ook verder met onder andere de ontwikkeling van het Engieterrein en zijn de voorbereidingen van een warmtenet voor Dukenburg gestart.
Financieel rekeningresultaat
De Stadsrekening laat een voordelig financieel resultaat zien van 71,1 miljoen euro. Het betreft hierbij voornamelijk a-structurele voordelen. We realiseerden een voordeel op de beschermde woonomgeving. Dit voordeel zal zich het komend jaar niet meer voordoen. Daarnaast ontvingen we a-structurele gelden van de Rijksoverheid en een forfaitaire vergoeding van het COA voor de opvang van vluchtelingen. Door de gehanteerde bekostigingssystematiek waren de ontvangen gelden aanzienlijk hoger dan onze uitgaven. We zien hier een financieel voordeel van 17 miljoen euro.
Hadden we in 2022 nog een fors negatief resultaat op de planexploitaties, in 2023 boekten we hiervoor een voordeel van per saldo 24,6 miljoen euro. In 2022 is de verliesvoorziening opgehoogd en in 2023 is deze verlaagd. Hieruit is af te leiden dat de markt erg fluctueert. We hebben te maken met een grote bandbreedte voor de parameters die we hanteren voor de verwachte grondopbrengsten van koopwoningen. Voor 2023 rekenen we met de voor dit moment beste parameter die ons bekend is.
Naast de vooral a-structurele voordelen, zien we ook een (structureel) tekort op de jeugdzorg.
We werken hard om onze ambities te realiseren. In het afgelopen jaar hebben we hier nog niet heel veel aan moeten inboeten. De druk wordt echter wel groter door schaarste op diverse gebieden. Zo constateren we meer openstaande vacatures, partijen in de stad komen moeizamer aan personeel en we krijgen te maken met de gevolgen van netcongestie en schaarste in ruimte. Op deze thema’s komen we terug bij het Koersdocument.
Tot slot
Wij zijn trots op de behaalde resultaten en blijven ons inzetten voor een duurzame en leefbare stad voor alle inwoners van Nijmegen. We kijken uit naar verdere samenwerking met alle betrokken partijen om onze ambities voor een aantrekkelijk, groen, sociaal en welvarend Nijmegen te realiseren.