Openbaarheidsparagraaf Wet Open Overheid (Woo)
De Wet open overheid (verder Woo) beoogt een transparanter en actief openbaar makende overheid te bereiken, om zo het belang van openbaarheid van publieke informatie voor de democratische rechtsstaat, de burger, het bestuur en de economische ontwikkeling beter te dienen.
Vanwege de grote impact, wordt de invoering van de Woo opgepakt in de Opgave Open Nijmegen. We zijn voortvarend met de implementatie aan de slag gegaan; in deze paragraaf rapporten wij u over de voortgang.
Actieve openbaarmakingsplicht
De Woo verplicht voor bepaalde categorieën van informatie dat deze uit eigen beweging openbaar worden gemaakt. Dit is nog niet verplicht. We volgen hierbij de implementatietraject van de staatssecretaris van BZK. Op dit moment wordt door het ministerie BZK en de VNG concreet uitgewerkt wat er minimaal openbaar gemaakt moet worden en op welke wijze. Vervolgens wordt gedurende een aantal maanden in de praktijk ervaring opgedaan met de actieve openbaarmaking volgens deze uitwerking, waarbij duidelijk wordt wat de haalbaarheid en de impact voor de organisatie is. Aan het eind van de praktijkfase wordt op basis van de praktijkervaringen het koninklijk besluit opgesteld waarbij de datum van verplichtstelling wordt vastgesteld.
Het streven van de staatssecretaris is om de fase ‘ervaring opdoen’ van alle categorieën in de loop van 2024 af te ronden en om in 2024 voor alle categorieën per koninklijk besluit te bepalen wanneer de verplichting in kan gaan [1] . Dat zal in sterke mate afhangen van de praktijkervaringen die in 2024 nog met de verschillende categorieën worden opgedaan en met eventuele praktische complicaties. Kortom, dit onderdeel van de Woo is nog volop in ontwikkeling.
Via overheid.nl is een verwijsindex te raadplegen [2] . Hier nemen alle bestuursorganen een verwijzing op naar de locatie waar de actief openbaar gemaakte documenten zijn te raadplegen.
In het volgende overzicht staan de informatiecategorieën genummerd weergegeven met erachter het artikel, lid en onderdeel uit de Woo. De derde kolom ‘wat’ bevat een korte omschrijving. De vierde kolom ‘Reeds openbaar’ meldt of de informatie al openbaar wordt gemaakt en zo ja, op welke site. Ten opzichte van de vorige openbaarheidsparagraaf in de Stadsbegroting 2024, zien we dat er geen nieuwe categorieën van informatie bij zijn gekomen. Ten aanzien van de categorieën die we al openbaar maken, is het de vraag of we hierin compleet zijn.
Overzicht Openbaar maken uit eigen beweging [3]
Informatiecategorie | Art. 3.3 | Wat | Reeds openbaar |
|---|---|---|---|
Wet- en regelgeving | 1a | Wetten en algemeen verbindende voorschriften. | Overheid.nl |
1b | Overige besluiten van algemene strekking. | Overheid.nl | |
1c | Ontwerpen van wet- en regelgeving met adviesaanvraag. | Deels op overheid.nl | |
2 Organisatiegegevens | 1d | Inzicht in de organisatie en werkwijze, waaronder taken en bevoegdheden van de organisatieonderdelen. | Nijmegen.nl |
1e | Bereikbaarheid van het bestuursorgaan en zijn organisatieonderdelen en de wijze waarop een verzoek om informatie kan worden ingediend. | Nijmegen.nl | |
3 Raadsstukken | 2a | Bij gemeenteraad ter behandeling ingekomen stukken, tenzij deze gaan over individuele gevallen. | Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl |
2c | Vergaderstukken en verslagen van de gemeenteraad en haar commissies. | Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl | |
4 Bestuursstukken | 2d | Agenda’s en besluitenlijsten van vergaderingen van college van burgemeester en wethouders | Deels op Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl |
5 Adviezen van adviescolleges | 2e | Adviezen van adviescolleges of –commissies alsmede andere externe partijen over ontwerpen van wet- en regelgeving en over andere onderwerpen uitgezonderd adviezen die betrekking hebben op individuele gevallen. | Deels, eigen website’s van adviescommissies |
6 Convenanten | 2f | Convenanten, overeenkomsten, verbintenissen en soortgelijke afspraken van een bestuursorgaan met een andere partij. | Deels op Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl |
7 Jaarplannen en -verslagen | 2g | Jaarplannen en jaarverslagen van bestuursorganen inzake de voorgenomen uitvoering van de taak of de verantwoording van die uitvoering. | Deel op Nijmegen.nl |
8 Woo verzoeken | 2i | De inhoud van schriftelijke verzoeken om op grond van de Woo, de beslissing op dat verzoek en de daarbij verstrekte informatie. | Woogle.wooverheid.nl |
9 Onderzoeken | 2j | Op verzoek van een bestuursorgaan ambtelijk of extern opgestelde onderzoeksrapporten die geen onderdeel vormen van de uitvoering van de taak van het bestuursorgaan, die voornamelijk uit feitelijk materiaal bestaan en die betrekking hebben op de wijze van functioneren van de eigen organisatie en de voorbereiding, of de evaluatie van beleid. | Deels (rapporten van de rekenkamer) |
10 Beschikkingen | 2k | Beschikkingen die invloed kunnen hebben op belangen van derden | Deels op overheid.nl |
11 Klachten | 2l | Schriftelijke oordelen in klachtprocedures | nee |
Passieve openbaarmakingsplicht
Voor het behandelen van verzoeken om openbaarmaking, zogenaamde Woo verzoeken, werken wij volgens een bepaald proces. Dit proces is in 2023 herijkt. Dit mede naar aanleiding van de rekenkamerbrief. [4] Onder andere is een duidelijke werkinstructie opgesteld, de ondersteuning is geprofessionaliseerd, er is software voor het lakken van documenten en collega’s zijn hierop geïnstrueerd, de sjablonen zijn vernieuwd en omgezet naar begrijpelijke taal.
We constateren dat de Woo contactpersoon goed door onze inwoners wordt gevonden. Regelmatig komt er wel een vraag binnen. De vragen hebben vaak betrekking op het proces (hoe kan ik een Woo verzoek indienen, wanneer krijg ik de stukken etc.). Maar ook inwoners die contact zoeken omdat ze elders in de organisatie niet op juiste manier of niet tijdig geholpen zijn. Ze willen dat je hen helpt om alsnog verder te komen en gebruiken de contactpersoon als een bemiddelaar.
Voortgangs- en verantwoordingsinformatie
Met ingang van 2023 is aan de hand van een aantal indicatoren informatie verzameld over de Woo verzoeken.
Dit levert het volgende beeld op.
Aantal
Jaartal | Aantal Woo verzoeken |
|---|---|
2022 | 135 |
2023 | 382 |
Behandelstatus
Aantal ontvangen | Op beslist | Nog in behandeling | Niet in behandeling genomen | Ingetrokken | Doorgezonden |
|---|---|---|---|---|---|
382 | 292 | 53 | 7 | 28 | 2 |
Aan welk bestuursorgaan is het verzoek gericht
Aantal ontvangen | Gericht aan college | Gericht aan burgemeester | Gericht aan raad | Gericht aan college, |
|---|---|---|---|---|
382 | 368 | 3 | 10 | 1 |
Welk besluit is genomen
Het aantal verzoeken waarop is beslist | Documenten geheel openbaar gemaakt | Documenten deels openbaar gemaakt | Documenten openbaar gemaakt aan verzoeker (art. 5.5 Woo) | Openbaar- | Documenten zijn al openbaar | Doc. niet |
|---|---|---|---|---|---|---|
292 | 7 | 58 | 176 | 1 | 4 | 46 |
In 55 Woo dossiers is de gevraagde informatie gedeeltelijk openbaar gemaakt. Dit heeft meestal te maken met het weigeren van persoonsgegevens. In enkele gevallen is tevens informatie geweigerd vanwege het economische en financiële belang van de gemeente en vanwege (vertrouwelijk) medegedeelde bedrijfs- en fabricage gegevens. En in één geval vanwege persoonlijke beleidsopvattingen. Het document dat in het geheel is geweigerd om openbaar te maken, had betrekking op persoonsgegevens. Tegen 18 beslissingen is bezwaar gemaakt.
Tijdig beslist
Van het aantal behandelde verzoeken | Tijdig beslist | Te laat beslist |
|---|---|---|
292 | 224 | 68 |
In 17 Woo dossiers is de termijn verdaagd voor overleg, precisering of vanwege de omvang van het verzoek.
Op welk programma had het verzoek betrekking
Programma | Aantal ontvangen verzoeken |
|---|---|
Bestuur en organisatie | 11 |
Veiligheid | 8 |
Economie en toerisme | |
Welzijn, wijkontwikkeling en zorg | 9 |
Werk en inkomen | 4 |
Onderwijs | 1 |
Bereikbaarheid | 247 |
Wonen en stedelijke ontwikkeling | 65 |
Openbare ruimte | 29 |
Cultuur en cultureel erfgoed | 1 |
Sport | 1 |
Financiën | 6 |
Thema duurzaamheid | |
Thema participatie |
Daarnaast valt het volgende valt op:
Van het aantal ontvangen Woo verzoeken is circa 9% afkomstig van één inwoner. Dat was in 2022 nog 26%. Deze verzoeken zijn vaak meer gericht op het voeren van een discussie over gemaakte beleidskeuzes of een gevoerd proces. En in mindere mate om openbaarmaking van documenten voor een ieder.
Overigens heeft één Woo verzoeker zijn verzoek in 18 losse verzoeken opgesplitst. Dit vertekent het beeld.
Analyse
Wij ontvangen veel verzoeken (58 %) die zien op het verstrekken van camerabeelden in verband met een verkeersovertreding. Het gaat hierbij om het inrijden bij de geslotenverklaringen Waalkade, Tweede Walstraat en Griftdijk. Gezien het groot aantal verzoeken, is het proces vereenvoudigd. De Woo biedt hiervoor een mogelijkheid omdat het niet gaat om openbaarmaking voor een ieder. De beelden worden via een vereenvoudigde procedure verstrekt aan de eigenaar van het vervoermiddel. Verzoekers hoeven daardoor minder lang op het document te wachten.
Verder lijkt het alsof het aantal Woo verzoeken flink is toegenomen. Wanneer de verzoeken die zien op de camerabeelden buiten beschouwing worden gelaten, valt dat mee (2022: 135; 2023: 136).
Er is géén informatiecategorie aan te wijzen die we actief openbaar zouden kunnen maken om meer Woo verzoeken te voorkomen.
[1] Brief van de staatssecretaris van BZK d.d. 23 november 2023, EK 2023-2024, 33 328
[2] Zie: https://organisaties.overheid.nl/woo/33391/Gemeente_Nijmegen.
[3] Bij het vullen van onderstaand overzicht is gebruik gemaakt van bijlage 4 van het Bijlagenboek bij de Rekenkamerbrief ‘Uitvoering Wob – vooruitblik uitvoering Woo’, d.d. 27 september 2022. Het overzicht van de rekenkamer is aangevuld met na afsluiting van het onderzoek openbaar gemaakte informatie.
[4] Rekenkamerbrief ‘Uitvoering Wob – vooruitblik uitvoering Woo’, d.d. 27 september 2022.