Financieel beeld

Resultaat

Financieel resultaat 2023 (saldo van gerealiseerde lasten en baten)
Het programmaresultaat 2023 is 71,1 miljoen euro voordelig. Ten opzichte van de 2e Voortgangsmonitor is dit 67 miljoen euro hoger.

We noemen hier de grootste afwijkingen tussen begroting en realisatie

Toelichting

Voor een uitgebreide financiële toelichting verwijzen we naar de paragraaf ‘Wat heeft het gekost? – Ambities’ binnen het onderdeel Programma’s.

Programma Bestuur en organisatie

Ambitie: Nijmegenaar centraal in onze dienstverlening

• Vervroegde Tweede Kamerverkiezingen (0,8 miljoen euro nadeel)

We hebben voor onze balies en backoffice van de Stadswinkel extra moeten inhuren om het ziekteverzuim op te vangen en zo aan de wettelijke termijnen te kunnen blijven voldoen.

Ambitie: Betrouwbare en omgevingsbewuste uitvoeringsorganisatie

• Energiekosten gemeentelijke panden (1,7 miljoen euro nadeel)

We zien een forse overschrijding op de energielasten voor de gemeentelijke panden. De energieprijzen voor 2023 zijn in november ’23 vastgezet op een fors hoger niveau dan de prijzen die we tot 2023 betaalden.

Programma Welzijn, Wijkontwikkeling en Zorg
Ambitie: Vitaal woon & leefklimaat in wijken

• Exploitatielasten wijk- en buurtcentra (2 miljoen euro nadeel)

De wijk- en buurtcentra laten een overschrijding zien op de onderhoudskosten en de kosten voor elektriciteit en aardgas.

Ambitie: Eigen regie, respect en onderlinge steun

• Opvang ontheemden Oekraïne en crisis noodopvang (17 miljoen euro voordeel)
  De extra financiële ruimte uit de budgetoverheveling 2022 blijkt in 2023 voor de opvang van Oekraïners niet geheel nodig.
  Voor de crisis noodopvang is 13,7 miljoen euro meer ontvangen dan we aan kosten hebben gemaakt voor de opvang. Dit heeft te maken met een wijziging in de vergoedingssystematiek; voorheen werden de kosten van de crisisopvang door het Rijk vergoed op basis van werkelijke kosten. In de nieuwe systematiek ontving Nijmegen een forfaitaire vergoeding van € 150 per bed per nacht.
• Omzetting krediet Prins Hendriksingel 7 (6,5 miljoen euro nadeel)
  In 2022 en 2023 hebben wij het pand Prins Hendriksingel 7 geschikt gemaakt voor opvang van ontheemden uit Oekraïne. De kosten hiervoor hebben we in eerste instantie uit programmamiddelen betaald. Omdat deze kosten betrekking hebben op het meerjarig gebruik van het pand, moeten wij dit pand activeren en hierop gaan afschrijven. De 7 miljoen euro exploitatielasten vallen vrij. Bij de 2 ^e winstbestemming stellen we voor deze middelen toe te voegen aan de reserve Afschrijvingen om op deze manier de kapitaallasten van de komende 10 jaar mee te dekken.
• Ambulante jeugdhulp (6,3 miljoen euro nadeel)
  Een toename van de trajectomvang en een top 20 van duurste cliënten met zeer complexe casuïstiek zorgen voor een tekort op ambulante jeugdhulp en jeugd-ggz.
• Energiemiddelen (2 miljoen euro voordeel)
  In 2022 hebben we energiecrisismiddelen overgeheveld naar 2023. Een deel hiervan is dit jaar niet besteed en valt nu vrij.
• Begeleiding volwassenen (2 miljoen euro nadeel)

Op de begeleiding en dagbesteding volwassenen (Wmo nieuw) is 2 miljoen euro meer uitgegeven dan begroot. De buurtteams Volwassenen zijn goed op weg: het aantal cliënten met geïndiceerde begeleiding is gedaald met 50% ten opzichte van 2021. In de begroting 2023 is echter al rekening gehouden met een daling van 80%.

Ambitie: Ondersteuning volwassenen, gezinnen en kinderen

• Minder kinderen in verblijf (2,4 miljoen euro nadeel)

Het tekort wordt veroorzaakt door langere trajecten in residentiële jeugdhulp en relatief meer en dure residentiële hulp.

• Opvang daklozen (3,7 miljoen euro nadeel)
  Door de verhoogde druk op de opvangvoorzieningen zijn de kosten voor 24-uursopvang, dag- en nachtopvang en winteropvang toegenomen. Voor een deel hebben we hiervoor baten voor ambulante begeleiding ontvangen.

• Beschermde woonomgeving (17,1 miljoen euro voordeel)

In 2021 is de Wlz opengesteld voor mensen met psychische problematiek (waaronder beschermd wonen cliënten). Dit leidde in dat jaar ook tot een grote uitstroom naar de Wlz vanuit Beschermd Wonen waardoor de zorgkosten lager waren dan voorgaande jaren. Dit effect zien we ook in 2023. Het overige voordeel wordt veroorzaakt door de lijn die de afgelopen jaren is ingezet in het afbouwen van beschermd wonen en de groei in beschermd thuis plaatsen. Er resteert eind 2023 een bedrag van 0,2 miljoen euro voor projectgeld dat de regiogemeenten in 2023 niet benut hebben. We stellen voor om dit bedrag over te hevelen naar 2024. Beschermd wonen en maatschappelijke opvang zijn samen onderdeel van de regionale samenwerking in Gelderland-zuid. Het overschot van beschermd wonen wordt deels benut voor het tekort bij maatschappelijke opvang, aangezien beide deel uitmaken van hetzelfde taakveld en regionale begroting.

Programma Werk en Inkomen
Ambitie: Alle Nijmegenaren participeren bij voorkeur door werk

• Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) (1,6 miljoen euro voordeel)

 Voor de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) heeft de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling (MGR) minder middelen nodig gehad dan het bedrag dat is opgenomen in onze begroting. Omdat er vanaf 2015 géén nieuwe instroom mogelijk is in de WSW én de uitstroom van SW-medewerkers de afgelopen jaren versneld heeft plaatsgevonden, heeft dit geleid tot een voordeel op de totale kosten van de WSW.

• Inzet participatiemiddelen door de MGR (1,2 miljoen euro voordeel)
  De inzet van maatwerkbanen is in 2023 achtergebleven wat tot een financieel voordeel heeft geleid. Daarnaast zijn er middelen voor de aanpak jeugdwerkloosheid niet besteed vanwege capaciteitsproblemen.

Ambitie: Alle Nijmegenaren kunnen in hun levensonderhoud voorzien

• Mutatie voorziening debiteuren (1,7 miljoen euro voordeel)

Elk jaar wordt het percentage oninbare vorderingen bepaald. Dit jaar is dat gedaald ten opzichte van vorig jaar. De neerwaartse bijstelling levert een voordelig resultaat op.

• Bijstandsuitkeringen (4,5 miljoen euro nadeel)
  De budgetten voor de BUIG-uitkeringen (PW, IOAW/Z en BBZ levensonderhoud) en BBZ bedrijfskredieten zijn overschreden, enerzijds doordat het  klantenbestand ten opzichte van 2022 is toegenomen met 114 klanten (1,7%), anderzijds doordat de bijstandsuitkeringen in 2023 zijn verhoogd door de verhoging van het wettelijk minimumloon per 1 januari 2023.
• Rijksbijdrage BUIG (8,9 miljoen euro voordeel)

We hebben een hogere rijksbijdrage BUIG ontvangen dan begroot.

• Voorkoming schulden (0,9 miljoen voordeel)
  Het beleidsplan Schulphulpverlening 2023-2026 is medio 2023 vastgesteld. Daardoor is een aantal interventies pas laat van start gegaan.
• Energietoeslag (5,5 miljoen euro nadeel)
  Inwoners konden tot medio 2023 de energietoeslag over 2022 aanvragen. Daarnaast zijn er voor 2023 veelvuldig energietoeslagen aangevraagd.
• Individuele studietoeslag (0,9 miljoen euro nadeel)
  Het aantal studenten dat een beroep doet op de individuele studietoeslag (IST) is verder toegenomen. Daarnaast zijn dit jaar de normbedragen per leeftijdscategorie verhoogd.
  

Programma Onderwijs
Ambitie: Optimale participatiekansen en ontwikkelingsmogelijkheden

• Onderwijsbeleid (2,2 miljoen euro voordeel)

De correctie van de indexering subsidiebudgetten en lagere kosten op het beleidsterrein peuterwerk leveren een voordeel op van 1 miljoen euro.  Daarnaast hebben we 0,6 miljoen euro teruggevorderd en sluiten we het jaar af met 0,3 miljoen euro aan niet benutte budgetruimte OAB primair/Brede Scholen en Laaggeletterdheid.

Ambitie: Goede en toegankelijke onderwijsvoorzieningen PO, (V)SO, VO

• Onderwijshuisvesting (1,4 miljoen nadeel)

De  indexering van de Doordecentralisatie (DDC)-overeenkomsten is (eenmalig) fors hoger dan de gemeentelijke indexering.

Programma Bereikbaarheid
Ambitie: Veilig bereikbare stad

• Energiekosten openbare ruimte (3,5 miljoen euro nadeel)

De energieprijzen zijn in november 2022 vastgezet voor het jaar 2023. Ze zijn fors hoger dan de voorgaande jaren. De budgetten zijn hiervoor niet voldoende.

Programma Wonen en stedelijke ontwikkeling
Ambitie: Goede werklocaties en voorzieningen

• Resultaat grondexploitaties (36,6 miljoen euro voordeel lasten en 11,7 miljoen euro nadeel baten)
  Met de omzetting naar faciliterend grondbeleid bij de locatie Lincoln verviel de geraamde strategische verwerving. Daarnaast zijn er op diverse onderdelen vertragingen opgetreden.
  Dit leidde tevens tot minder opbrengsten van grondverkopen.

Ambitie: Gevarieerd woningaanbod

• Bouwleges ODRN (5,7 miljoen euro voordeel)

We hebben over de afgelopen drie jaar corrigerende aanslagen opgelegd. Dit heeft geleid tot extra inkomsten.

Programma Openbare Ruimte
Ambitie: Circulaire stad

• Inzameling afval (0,7 miljoen euro voordeel)

De eindafrekening DVO Dar heeft een voordeel opgeleverd, net als de hogere indexering in de gemeentelijke begroting. Daarnaast is de bijdrage voor ingezamelde afvalstromen lager geweest

Ambitie: Energie- en klimaatneutrale stad

• Niet benutte middelen energietransitie (1,6 miljoen euro voordeel)

De middelen voor aardgasvrij maken zijn in 2023 niet geheel besteed. Om de plannen in 2024 te kunnen verwezenlijken, stellen we bij de 2^e winstbestemming voor om 1 miljoen euro toe te voegen aan de reserve Aardgasvrij.

Programma Cultuur en Cultureel Erfgoed
Ambitie: Aantrekkelijk cultureel aanbod en cultureel klimaat

• Coronamiddelen (2,2 miljoen euro voordeel)

Aan diverse culturele instellingen is dit jaar 1,1 miljoen euro aan huurcompensatie verleend voor de doorwerking van de negatieve exploitatie-effecten van de coronacrisis. De restantmiddelen vallen vrij.

Programma Sport
Ambitie: Inwoners stimuleren te sporten

• Exploitatiekosten sportaccommodaties (1 miljoen euro voordeel)

Voor de sportaccommodaties hebben we diverse lagere uitgaven gehad: lagere ambtelijke toerekening loonkosten, vrijval in verband met dubbele financiering buurtsportcoachregeling, minder inhuurkosten.

Programma Financiën
Ambitie: Financieel gezonde stad

• Dotatie voorziening spaarverlof (1 miljoen euro nadeel)

Medewerkers kunnen bovenwettelijke vakantie-uren sparen. We voegen de waarde van dit verlof toe aan de voorziening spaarverlof.

• Rente treasury (1,7 miljoen euro nadeel)

De gestegen rentepercentages in de markt zorgen er voor dat de rentevergoeding is omgeslagen in een rentelast.

• Circulaires Gemeentefonds (0,8 miljoen euro voordeel)

De middelen vanuit de Decembercirculaire 2023 die niet tot besteding hebben geleid ad 0,8 miljoen euro willen we toevoegen aan de  bestemmingsreserve Decembercirculaire.